महाराष्ट्र राज्य सरकारने दसऱ्याच्या शुभ मुहूर्तावर एक ऐतिहासिक निर्णय घेत (Implementation of Home Guard salary hike), राज्यातील 50 हजार होमगार्ड्सना आर्थिक दिलासा देणारी घोषणा केली आहे. राज्य सरकारने होमगार्ड्सच्या दैनंदिन मानधनात दुप्पट वाढ केली आहे, ज्याचा लागू कालावधी 1 ऑक्टोबर 2024 पासून ठरवण्यात आला आहे. हा निर्णय फडणवीस सरकारने घेतलेला असल्याने होमगार्ड्समध्ये आनंदाचे वातावरण पसरले आहे.
मानधनात ऐतिहासिक वाढ
राज्यातील होमगार्ड्सना पूर्वी प्रतिदिन ₹570 मानधन मिळत होते, जे आता थेट ₹1,083 पर्यंत वाढवले आहे. या वाढीमुळे महाराष्ट्रातील होमगार्ड्सना देशातील सर्वाधिक मानधन मिळण्याचा मान प्राप्त झाला आहे. मानधनाच्या वाढीसोबतच विविध भत्त्यांमध्येही मोठी वाढ करण्यात आली आहे. उपहार भत्ता ₹100 वरून ₹200 आणि भोजन भत्ता ₹100 वरून ₹250 करण्यात आला आहे. या भत्त्यांमुळे होमगार्ड्सच्या दैनंदिन खर्चाची जबाबदारी थोडी हलकी होईल, असा अपेक्षेचा सूर आहे.
राज्यातील होमगार्ड्सचे मानधन जवळजवळ दुप्पट करण्यासंबंधीचा शासन आदेश जारी करण्यात आला आहे. प्रतिदिन 570 रुपयांवरून ते आता 1083 रुपये इतके करण्यात आले आहे.
— Devendra Fadnavis (@Dev_Fadnavis) October 12, 2024
आता हे मानधन देशात सर्वाधिक आहे.
याशिवाय विविध भत्त्यांची रक्कम सुद्धा दुप्पट करण्यात आली आहे. उपहार भत्ता 100 वरून 200 रुपये… pic.twitter.com/iIUFmzskeI
होमगार्ड्सच्या प्रशिक्षणाची योजना
महाराष्ट्र सरकारने काहीच महिन्यांपूर्वी 11,207 होमगार्ड्सची नव्याने भरती प्रक्रिया यशस्वीपणे पूर्ण केली. सध्या त्यांना विविध प्रकारच्या प्रशिक्षण सत्रांमध्ये सहभागी करण्यात येत आहे. नव्याने भरती केलेल्या या होमगार्ड्सनाही मानधनवाढीचा फायदा होणार असून, त्यांच्या भविष्यकाळासाठी हा निर्णय महत्त्वपूर्ण ठरणार आहे. या प्रशिक्षणाद्वारे होमगार्ड्सना त्यांच्या कार्यात अधिक प्रवीणता मिळेल आणि ते राज्याच्या सुरक्षेसाठी अधिक प्रभावीपणे काम करू शकतील.
होमगार्ड्सची महत्त्वाची भूमिका
होमगार्ड्स हे देशाच्या सुरक्षा यंत्रणेतील एक महत्त्वाचे अंग आहे. त्यांचे मुख्य काम कायदा व सुव्यवस्था राखणे, आपत्ती व्यवस्थापन आणि इतर सामाजिक सेवांमध्ये मदत करणे असते. तसेच, विविध शासकीय उपक्रम, निवडणुका, व इतर महत्वाच्या कार्यक्रमांमध्येही होमगार्ड्सना सहभागी केले जाते. त्यामुळे त्यांची भूमिका अत्यंत महत्त्वाची आणि उत्तरदायित्वाची असते.
सरकारच्या निर्णयाचा सामाजिक परिणाम
मानधनवाढीच्या निर्णयामुळे होमगार्ड्सच्या कुटुंबियांच्या जीवनात मोठा बदल घडण्याची शक्यता आहे. अनेक होमगार्ड्स हे आपल्या कुटुंबाचे प्रमुख कमावते सदस्य असतात. त्यामुळे वाढलेले मानधन त्यांच्या कुटुंबाच्या आर्थिक सुरक्षिततेसाठी महत्त्वाचे ठरेल. या निर्णयामुळे होमगार्ड्सला त्यांच्या कार्याचे योग्य फळ मिळाल्याचे समाधान आहे, आणि ते अधिक जोमाने व समर्पणाने आपले कर्तव्य बजावू शकतील.
महाराष्ट्रात होमगार्ड्सच्या समस्या
राज्यातील होमगार्ड्सला अनेक वर्षांपासून मानधनवाढीची मागणी होती. कष्टप्रद काम असूनही त्यांना मिळणारे मानधन अपुरे होते. त्यामुळे होमगार्ड्सना आर्थिक अडचणींना तोंड द्यावे लागत होते. त्यांच्या कामाचे योग्य मूल्यांकन होण्याची मागणी सतत होमगार्ड्स संघटनांनी मांडली होती. यामुळे मानधनवाढीचा हा निर्णय त्यांच्यासाठी मोठा दिलासा ठरला आहे.
निर्णयाचे राजकीय परिमाण
होमगार्ड्सच्या मानधनवाढीचा निर्णय काही प्रमाणात राजकीयदृष्ट्याही महत्त्वपूर्ण ठरतो. विरोधकांनी या निर्णयावर टीका केली असून, त्यांना हा निर्णय आगामी निवडणुकीच्या पार्श्वभूमीवर घेण्यात आल्याचे वाटते. तथापि, सरकारने हा निर्णय केवळ होमगार्ड्सच्या हितासाठी घेतल्याचे सांगितले आहे. विरोधकांनी राजकीय फायदा उठवण्याचा प्रयत्न केला असला तरी, या निर्णयाचा खरा फायदा होमगार्ड्सना होणार आहे, हे निश्चित आहे.
विरोधकांची भूमिका आणि सरकारचे प्रत्युत्तर
विरोधी पक्षनेते उद्धव ठाकरे यांनी यापूर्वी हा निर्णय केवळ निवडणुकीसाठी घेतल्याची टीका केली होती. त्यावर उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी सडेतोड प्रत्युत्तर दिले आहे. ते म्हणाले, “आम्ही हा निर्णय फक्त राजकीय हेतूसाठी घेतलेला नाही. होमगार्ड्सचे जीवनमान सुधारावे, त्यांना आर्थिक स्थैर्य मिळावे हा आमचा उद्देश आहे.” त्यांनी असेही म्हटले की, “होमगार्ड्सच्या सेवेला मान्यता देणे आणि त्यांचे कष्ट ओळखून त्यांच्या मानधनात वाढ करणे, हे सरकारचे कर्तव्य आहे.”
सरकारची पुढील पावले
मानधनवाढीच्या निर्णयानंतर, महाराष्ट्र सरकार होमगार्ड्सच्या हिताच्या इतरही योजनांवर काम करीत आहे. होमगार्ड्ससाठी विविध प्रशिक्षण कार्यक्रम, त्यांचे कौशल्यविकासासाठी प्रकल्प, आणि त्यांच्या कुटुंबांना मिळणाऱ्या लाभांसाठी नवे उपक्रम राबवले जात आहेत. यामुळे होमगार्ड्सना त्यांच्या सेवेत अधिक पारंगत होण्याची संधी मिळेल आणि त्यांना अधिक चांगले जीवनमान मिळवण्यासाठी मदत होईल.
महाराष्ट्रातील इतर सुरक्षा यंत्रणांचे भविष्य
महाराष्ट्र सरकारने होमगार्ड्ससाठी घेतलेला हा निर्णय, इतर सुरक्षा यंत्रणांसाठीही प्रेरणादायी ठरू शकतो. पोलिसांपासून ते अग्निशमन दलापर्यंत अनेक सुरक्षा यंत्रणांचे मानधन आणि भत्त्यांमध्ये सुधारणा होण्याची शक्यता आहे. यामुळे राज्यातील सुरक्षा व्यवस्थेला अधिक बळकटी मिळेल आणि नागरिकांना सुरक्षित वातावरणात राहता येईल.
निष्कर्ष
राज्य सरकारने घेतलेल्या होमगार्ड्सच्या मानधनवाढीच्या निर्णयामुळे राज्यातील 50 हजार होमगार्ड्सच्या जीवनात सकारात्मक बदल होणार आहे. या निर्णयामुळे होमगार्ड्सना आर्थिक स्थैर्य प्राप्त होईल आणि त्यांची कर्तव्य भावना अधिक दृढ होईल. महाराष्ट्र सरकारने घेतलेला हा निर्णय त्यांच्या सामाजिक, आर्थिक आणि राजकीय धारणेतून घेतला असून, या निर्णयाचा राज्यातील होमगार्ड्सवर दीर्घकाळ टिकणारा परिणाम होणार आहे.
